Pojęcie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka w przedszkolu
Pojęcie wczesnego wspomagania i szczegółowe warunki jego realizacji określa Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 11 października 2013. Wg tego aktu prawnego wczesne wspomaganie rozwoju dziecka jest wielokierunkową pomocą dla dziecka i jego rodziny od momentu wykrycia niepełnosprawności do momentu podjęcia nauki w szkole. Pomocą objęte jest każde dziecko z dysfunkcją mające opinię wydane przez Poradnię Psychologiczno-Pedagogiczną właściwą dla swojego miejsca zamieszkania.
Poradnia po dokładnym i specjalistycznym zdiagnozowaniu dziecka wydaje stosowny dokument do zakwalifikowania dziecka do zajęć w placówce prowadzącej wwr. Podstawowym założeniem wczesnego wspomagania rozwoju jest traktowanie rozwoju dziecka jako integralnego i całościowego procesu, warunkowanego przez czynniki genetyczne i środowiskowe.
Procedura postępowania o przyznanie wwr.
Wniosek rodzica dziecka o wydanie opinii o wwr (jeżeli do wydania opinii jest niezbędna informacja o stanie zdrowia dziecka, wnioskodawca dołącza do wniosku wydane przez lekarza zaświadczenie o stanie zdrowia dziecka.) Wniosek rodzica dziecka o wydanie opinii o wczesnym wspomaganiu rozwoju (jeżeli do wydania opinii jest niezbędna informacja o stanie zdrowia dziecka, dołącza do wniosku wydane przez lekarza zaświadczenie o stanie zdrowia dziecka.
Zespół orzekający Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej
Opinia o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju
Placówka prowadząca zajęcia wczesnego wspomagania rozwoju
G. Kowalczyk podaje, że wczesne wspomaganie rozwoju dziecka to wielospecjalistyczne, kompleksowe i intensywne działanie mające na celu stymulowanie funkcji odpowiedzialnych za rozwój psychomotoryczny i komunikację małego dziecka niepełnosprawnego od momentu wykrycia niepełnosprawności do podjęcia nauki w szkole. A także pomoc i wsparcie udzielane rodzicom i rodzinie w nabywaniu przez nich umiejętności postępowania z dzieckiem w zakresie określonym przez indywidualny program wczesnego wspomagania.
Natomiast R. Piotrowicz wskazuje, że celem oddziaływań jest jak najwcześniejsze wykrycie i zlikwidowanie bądź korygowanie zaobserwowanych u dziecka nieprawidłowości w rozwoju oraz odpowiednie dobranie ćwiczeń do jego indywidualnych potrzeb; zapobieganie nieprawidłowościom rozwojowym, które można określić w trakcie diagnozy funkcjonowania dziecka i warunków, w jakich się ono rozwija; ustalenie wieloprofilowego programu usprawniania dziecka z wielorakimi zaburzeniami; wczesna kompleksowa profilaktyka niepełnosprawności, przygotowanie i pomoc rodzinom w rehabilitowaniu dziecka w domu oraz świadomym, prawidłowym pielęgnowaniu dziecka (profilaktyka); kształtowanie pozytywnych relacji rodzic- profesjonalista.
Obszary wczesnej interwencji nakreśla T. Chłosta, który wskazuje :
– w pracy z dzieckiem
usprawnianie
nauczanie
wspieranie
wychowanie
– w pracy z rodzicami
pozyskiwanie informacji
wspieranie
współpraca
informowanie o postępach i metodach pracy z dzieckiem
– praca ze środowiskiem
współpraca z pionem medycznym
poradniami psychologiczno-pedagogicznymi.4
Obszary te kompleksowo ujmują pełen proces wczesnej rehabilitacji i wskazują na zakres zadań do których należy:
ustalenie harmonogramu działań do których należy włączyć rodziców
nawiązanie współpracy ze specjalistami usprawniającymi dysfunkcję dziecka
opracowanie indywidualnego programu terapeutycznego
monitorowanie i korygowanie podjętych działań
Zdecydowanie niezbędną przesłanką jest objęcie dziecka wraz z jego rodziną odpowiednią i specjalistyczną opieką już od najpocześniejszej chwili rozpoznania pierwszych niepokojących symptomów zaburzeń. Wczesna interwencja musi być podejściem interdyscyplinarnym, by to umożliwić. Tylko odpowiednio wczesne rozpoczęcie wspomagania rozwoju dziecka, jak również całej jego rodziny, może stworzyć szanse rozwojowe, które umożliwią osiągnięcie odpowiedniej dojrzałości fizycznej, poznawczej i emocjonalnej. Dziecko, w przypadku którego podjęte zostały odpowiednie działania stymulujące już we wczesnym etapie jego rozwoju, zdecydowanie będzie bardziej niezależne, samodzielne, a jego jakość życia będzie nieporównywalnie lepsza w jego dorosłym życiu.
Piotrowicz R. Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka, kompleksowe wsparcie terapeutyczne dziecka i rodziny. Diagnoza a program, Ośrodek Rozwoju Edukacji MEN, Warszawa 2012
Kowalczyk G., Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka w polskim prawie oświatowym. Materiały z konferencji Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka od chwili wykrycia niepełnosprawności do podjęcia nauki w szkole – uwarunkowania prawne i zasady udzielania profesjonalnej pomocy, Kraków 2007
Chłosta T., Organizacja i przebieg wczesnego wspomagania w praktyce. Materiały z konferencji Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka od chwili wykrycia niepełnosprawności do podjęcia nauki w szkole – uwarunkowania prawne i zasady udzielania profesjonalnej pomocy, Kraków 2007

Opracowanie mgr Urszula Janusz